Maritha Snyman
8 Juni 1952 – 6 Mei 2024

Onze vriendschap is ten einde en ik kan het niet geloven, wil het nog niet geloven.
Mijn hoofd voelt als een vacuüm vol woorden maar ik krijg ze niet geordend…
Ik schrijf wat kernwoorden op maar bedenk dat er zoveel meer in jou was en dat er zoveel was dat ik nog niet kende…

Op je verjaardag 8 juni, nu bijna 2 jaar geleden, kwam je samen met Braam hier eten, ik weet nog dat er een frisse wind stond en dat jullie graag binnen wilde eten. Na jullie diner vroegen jullie aan ons of we er nog even bij kwamen zitten voor een glaasje wijn. We hadden direct een klik en 2 weken later besloot ik jou te bellen voor koffie in het dorp. Het begin van een hechte vriendschap.

Jullie pendelen heen en weer tussen Pretoria en Lephalale en dan bezocht je steevast Opikopi of we ontmoeten elkaar in het dorp. Altijd wij 2 en later maken we ook afspraken om met de mannen erbij bij elkaar te gaan eten. Ik leer jou beetje bij beetje kennen.
Een warme vrouw die zich gemakkelijk wegcijfert voor anderen, een liefdevolle moeder en trotse oma. Een mooie vrouw en op haar leeftijd nog midden in het leven staand, vol met plannen om mogelijk nog een boek te schrijven en veel te reizen.
Je zag zo ontzettend uit naar de reis met het bezoek aan de kinderen en kleinkinderen in Amerika en Canada, ook daarin begrepen we elkaar, het gescheiden zijn van je kinderen door afstand.

Ik voelde me thuis bij jou in jullie fijne huis in Pretoria, waar familie verhalen en foto’s je omarmen. En waar de zonnige serre met uitzicht op de inheemse tuin, opent voor goede gesprekken aan een lange tafel.

Je spoorde me aan en was mijn mentor bij mijn schrijven, je gaf me vertrouwen en was mijn stok achter de deur. Toen je me vertelde dat ik goed schreef, had ik nog geen idee van wie je was, je zei daar nooit zoveel over. Maar toen ik dat goed schrijven ver weg wuifde zei je dat je wist waar je over praatte want je was directeur bij Lapa uitgeverij geweest en je hebt zelf veel kinderboeken geschreven.
Ik weet dat je zou willen dat ik door moet gaan met schrijven, maar ik zal je zo intens missen in dit project.

Ooit vonden we elkaar bij toeval, twee vrouwen in een gesloten gemeente. We hadden elkaar zo nodig en nu ben jij, ‘mijn’ vriendin, op 6 mei, door een noodlottig auto-ongeluk op weg naar Lephalale en onze koffie afspraak weg uit het leven gerukt.

Zoveel prachtige herinneringen aan jou Maritha die ik levend wil houden. Ik zal aan jou denken als er een glas rood wijn vol ijs op een tafel staat, als ik brei en haakwerk zie, wanneer ik langs de Bains boom en andere stekken in de tuin loop die ik van jou mocht krijgen. Ik zal je in gedachten meenemen als ik op safari ga en citroenen ga plukken…

Ik denk aan Braam, haar man, en haar kinderen Ronell, Danielle, Louw en Henk en hun partners en kinderen en aan hun intens gemis, het verdriet dat een liefdevolle warme partner, moeder en oma achterlaat…

Dag lieve Maritha…

Omhul me met woorden, verdwijn in zinnen en zinnespeel met tekst, Astrid

Vertaling in Afrikaans door Google…

Vertroue, Liefde, Wysheid, Woorde … Wyn

Ons vriendskap is verby en ek kan dit nie glo nie, wil dit nog nie glo nie.
My kop voel soos ‘n vakuum vol woorde, maar ek kry dit nie georganiseer nie…

Ek skryf ‘n paar sleutelwoorde neer.
Nietemin, besef ek dat daar soveel meer aan jou as mens was, as wat ek ooit hier sal kan skryf ….en dat daar nog soveel meer was, wat ek nog nie eers leer ken het nie…

Op jou verjaarsdag, 8 Junie, amper 2 jaar gelede, het jy en Braam hier by ons kom eet, ek het onthou dat daar ‘n vars briesie was en dat jy binne wou eet.
Na jou aandete het jy vir ons gevra of ons saam met julle ‘n glasie wyn wil drink. Ons het dadelik gekliek en 2 weke later het ek besluit om jou te bel vir koffie in die dorp.

Dit was die begin van ’n hegte en wonderlike vriendskap.

Jy pendel heen en weer tussen Pretoria en Lephalale en oppad het jy altyd Opikopi besoek of ons twee het in die dorp ontmoet vir ’n kuier.
Alhoewel dit aanvanklik altyd net ons twee was het ons later ook reëlings begin tref om saam met die manne aandete te eet.
Ek het jou bietjie vir bietjie leer ken …

Jy was ’n uitsonderlike warm persoon wat eenvoudig jou behoeftes na die agtergrond geskuif het en ander mense eerste gestel het, ’n wonderlike en liefdevolle ma en ’n baie trotse ouma.
Ook natuurlik ’n pragtige vrou en op jou ouderdom het jy nog so baie in jou lewe gehad om na uit tesien – jy was vol planne om moontlik nog ’n boek te skryf en nog baie te reis.

Jy het so uitgesien na die reis met die besoek aan die kinders en kleinkinders in Amerika en Kanada, ons het mekaar ook daarin verstaan, Ma’s wat deur afstand van ons kinders geskei wees.

Ek het tuis gevoel by jou in julle lieflike huis in Pretoria, waar familiestories en foto’s jou omhels. En waar die sonnige serre wat oor die inheemse tuin uitkyk, oopmaak vir lekker geselsies aan ‘n lang tafel.

Jy het my aangemoedig en was my mentor in my skryfwerk, jy het my selfvertroue gegee en was my “stok agter die deur”.
Toe jy vir my sê, ek het goed geskryf, het ek geen idee gehad wie jy was nie, jy het nooit daaroor veel gesê nie.
Maar toe ek nie wou glo dat my skryfwerk goed is nie, het jy gesê jy weet waarvan jy praat want jy was Hoof- Uitvoerende beamte  by die Lapa-uitgewery en jy het self baie kinderboeke geskryf.
Ek weet jy wil hê ek moet aanhou skryf, maar ek sal jou so baie mis, elke keer as ek pen op papier sit.

Ons het mekaar deur blote toevallig gevind, twee vroue in ‘n geslote gemeenskap. Ons het mekaar so nodig gehad en nou is jy, ‘my’ vriend, op 6 Mei uit die lewe geneem deur ‘n noodlottige motorongeluk, op pad na Lephalale en ons koffie-afspraak.

Soveel wonderlike herinneringe aan jou Maritha wat ek wil laat voortleef. Ek sal aan jou dink as daar ‘n glas rooiwyn vol ys op ‘n tafel is.
As ek sien hoe daar gebrei en gehekel word en as ek verby die Bains-boom en ander steggies in die tuin stap wat jy vir my gegee het.
Ek sal jou saam met my, in my gedagtes neem, wanneer ek op safari gaan en wanneer ek suurlemoene pluk…

Dankie liewe Maritha vir jou liefde en vriendskap, jy woon nou voor altyd in my hart.

Ek dink aan Braam en haar kinders Ronell, Danielle, Louw en Henk en hul lewensmaats en kinders en aan hulle intens verlies, die hartseer wat ‘n liefdevolle, warm lewensmaat, ma en ouma agtergelaat het…